Değer Zinciri Analizi Nedir?

Değer zinciri analizi temel faaliyetler ile faaliyet dizisi olarak bilinir. İşte değer zinciri hakkındaki detaylar!

Üretim sürecinde yer alan değer zinciri aşamalar halinde kendini tamamlayan bir zincirdir. Üretim faaliyetleri dahilinde gerçekleşen kaynak edinme, üretim ve ürün pazarlama aşamaları dahil olmak üzere tüm aşamaları kapsar.

Değer Zincirinin Birincil Faaliyetleri

Ürün veya hizmet için ilk başta sadece bir fikir olan ilk aşamayı son aşamaya gelene kadar yani ürün haline gelene kadar süreci takip eder. Değer zinciri yalnızca ürün olma aşamasına kadar değil pazarlama ve devamında da yine takibini sürdürür.

İşletme verimliliğini yükseltme hedefli bulunan zincir, en düşük maliyetlerle en yüksek başarıyı yakalamayı sağlar. Rekabet avantajı salama amaçlı ilerleyen değer zinciri, makul maliyetler dolayısıyla ilerleme kaydeder ve başarıyı sağlamayı amaçlar.

Birincil faaliyetler kısmı ise hizmet veya ürünün fiziki hali ile ilgilidir. Fiziki hali sırasındaki bakım, onarım ve satış ile ilgilidir. Birincil faaliyetler 5 alt başlıktan meydana gelir. Bu başlıkları detaylandıralım!

1- Gelen Lojistik

Değer zinciri analizi içerisinde yer alan lojistik faaliyetleri; satın alma, ihracat, ithalat, depolama işlemi, stok kontrol, araç nakliyat ve kargo kontrol işlemlerinin bütününü kapsar. Gelen lojistik işlemleri öncelikle girdilerin alınması ile başlar. Devamında girdilerin depolanması ve girdilerin dağıtılması ile de süreç içerisinde devamlılığını sürdürür. Tedarikçi ilişkileri için çok önem taşıyan gelen lojistik aşaması, değer oluşturmak için de avantaj sağlar.

2- Operasyonlar

Operasyonlar bir nevi dönüşüm faaliyetleridir. Girdilerin hedef kitleye satılan çıktılara dönüşümüne operasyonlar ismi verilir. Yine değer oluşumun da oldukça önemli yeri vardır.

3- Giden Lojistik

Adı üstünde giden lojistik ürün veya hizmetin mevcut hedef kitlede yer alan müşteriye ulaşmasıdır. Kuruluşun içinde olabileceği gibi bu sistemler dışında da yer alabilir. Toplama, depolama ve dağıtım işlemleri bir bütün halinde gerçekleştirilir.

4- Pazarlama ve Satış

Değer zincir analizi içerisinde bulunan bu aşama aslında rakiplere fark atacağınız en önemli aşamadır. Ürün üretimi her ne kadar önemli olsa da doğru pazarlanmayan üründen hiçbir şekilde başarı ve kâr sağlanamaz. O sebeple pazarlamanın ardından da satış gerçekleşecektir. Müşterilerin rakipler yerine sizin markanızdan neden alışveriş yapması gerektiğinin ikna süreci işlemidir. Müşteriye sunulan avantajların varlığı kadar bu durumdan müşterinin haberdar olması da satış için önemlidir.

5- Servis

Burada alınan ürün veya hizmet sonrası o ürün veya hizmetin değerini korumak amaçlı gerçekleşen işlemler yer alır.

Değer Zinciri İkincil Faaliyetler (Destek)

Değer zinciri analizi içinde bulunan birincil faaliyetleri destekleyen ikincil faaliyetler ise 4 alt başlıkta oluşmaktadır. Yine her iki faaliyet bütünü de olmadan herhangi bir satış topluluğunda artışa geçen başarı sağlanamaz.

1- Altyapı

Burada kurumun alt yapısını güçlendirecek faaliyetler yer alır. Günlü işlem ve operasyonların sürdürülebilir bir hal alması için önem taşır.

2- İnsan Kaynakları Yönetimi

İnsan kaynakları bir şirketin en önemli departmanlarından birisidir. Çünkü direkt olarak çalışanlar ile ilgili konularda derinlik kazanırlar ve çalışanlar da işletmenin mihenk taşıdır.

İşletmenin çalışanlarını nasıl motive ettiği, işe alımları nasıl yaptığı ve eğitimleri nasıl sağladığı ile ilgilidir. İşletmelerin çok iyi bir insan kaynakları ile çalışması genel çalışan başarısını arttıracağı gibi işletme büyümesine de en büyük avantajı sağlar.

3- Teknolojik Gelişme

Bilgi veri tabanının güvenliğinin sağlanması adına teknolojik gelişmeler çok önemlidir. Aynı zamanda bu verilerin oluşumu, saklanması ve korunması işlemleri için de önemini korur.

Bilgi teknoloji maliyetlerini en aza indirgemek için bir çaba sarf edilir. Değer zinciri aşamalarında yer alan bu basamak oldukça değer verilen bir basamaktır.

4- Tedarik

Kurumun çalışması ve ürün ile hizmet üretiminde başarı göstermesi için gerekli olan tüm ihtiyaçlar sağlanır. Aslında diğer aşamalara geçmeden önce özenli ve eksiksiz bir işlem gerçekleştirmek önemlidir.

IKEA Değer Zinciri Analizi

IKEA Değer Zinciri Analizi

IKEA’nın değer zinciri analizi sayesinde ağırlıklı olarak hangi faaliyetleri hangi şekilde kullandığını örneklendirdik.

Öncelikli Aktiviteler | Değer Zinciri Analizi

1- İç Lojistik

Tedarikçiler ile çalışan IKEA yaklaşık gelen 10.000 ürünü belirlenen 42 noktaya dağıtılmak üzere ulaştırıyor.

2- Dış Lojistik

Tüketicinin bire bir tercihi ile gerçekleşen işlemdir.

3- Operasyon

IKEA kendi ürününü kendi üretmemektedir. 14 ülkede Franchise verilirken 40’tan fazla ülkede operasyon işlemleri yürütülüyor.

4- Pazarlama ve Satış

Aile dostu yaklaşımı ile tutunan IKEA genellikle düşük maliyetlere önem veriyor.

5- Servis

Satış danışmanı olarak azlık bulunurken self servis imkânı verilir.

Destek Aktiviteleri | Değer Zinciri Analizi

1- Altyapı

Büyük mağazalar bulunur ve hiyerarşik bir alt yapı tabidir.

2- İnsan Kaynakları

Bağımlı bir şekilde İK sayesinde eğitimler ve gelişim programları gerçekleşir.

3- Teknoloji Gelişim

Giriş teknoloji kullanımı ile AR-GE çalışmaları İsviçre’de yürütülmektedir.

4- Tedarik

Tedarikçiler ile kısa vadeli değil uzun vadeli ilişki hedeflenir. Hammadde tedariği ise gerekli değildir.

Değer Zinciri Analizinin Önemi

Değer zinciri analizi içerisinde aslında firma ve genel piyasa rekabeti için oldukça önem taşıyan metotlar yer alır. İşletme içerisinde gerçekleşen faaliyetlerin işletmeye nasıl bir değer kattığı ve faaliyetlerin hayata geçirilmesi sonucunda rekabet avantajının nasıl sağlandığını öğrenmek için kullanılır. Bir nevi yönetim aracı olarak da değinilebilir.

Micheal Porter 1975 senesinde bu kavramı ortaya atmıştır. İşletmeler için büyük önem arz eden bu analizi yapmak için birtakım bilgilere mutlak şekilde sahip olmak gerekir. Her şirketin bir değer oluşturma süreci vardır.

Bu değer oluşturma süreci içerisinde tercihe dilen analizler ve uygulamalar ise avantaj sağlamasının yanı sıra daha kanıtlayıcı ilerlemeyi de sağlar. Çünkü analizler sonucunda birtakım sonuçlara ulaşılır. Bu sonuçlar kesin ve değişmezdir.

Değer zinciri analizi, faaliyetlerin şirket geneline ne tür bir katkı sağladığını gösterir. Bu sayede hangi faaliyetlere daha fazla önem verilip zaman ayırılması gerektiği de ortaya çıkar. Böylelikle sonuçlar dahilinde bazı maliyet avantajları sağlarken aynı zamanda birçok açıdan da verimlilik sağlanmış olur.

İlginizi Çekebilir: BANT Metodu Nedir?